Спроба ўзброенага выступлення ў Віцебскай губерні падчас паўстання 1863 года

Abstract

Артыкул прысвечаны падзеям, якія адбываліся на тэрыторыі Віцебскай губерні ў красавіку – маі 1863 года. На падставе здабыткаў расійскай і польскай дарэвалюцыйнай, савецкай і сучаснай беларускай гістарыяграфіі, а таксама архіўных крыніц аўтар робіць спробу падрабязнага і сістэматызаванага аналізу дзейнасці ўзброеных паўстанцкіх атрадаў у пазначаным рэгіёне. Даецца колькасная і сацыяльная характарыстыка паўстанцкіх аддзелаў, апісваюцца маршруты і тэрыторыя іх дзейнасці. Падрабязна разглядаюцца планы цэнтральнага і мясцовых рэвалюцыйных камітэтаў па арганізацыі ўзброенай барацьбы ў Віцебскай губерні і на сумежных тэрыторыях. Пазначаюцца асноўныя прычыны няўдалых баявых дзеянняў паўстанцаў Віцебшчыны. = The article is devoted to events of Polish insurrection that took place in Vitebsk region in April – May, 1863. The author makes an attempt of the detailed and system analysis of the activity of armed insurgent groups in the region on the basis of archival sources and achievements of the Russian, Polish, Soviet and Belarusian historiography. Quantitative and social characteristics of insurgent groups, routes and territory of their activity are described in the article. Plans of the central and local revolutionary committees on the organization of the armed struggle in Vitebsk region as well as in neighboring areas are considered in detail. Principal causes of the defeat of the insurgents of Vitebsk region are specified.