Структурна-асацыятыўны аспект функцыянавання семантычнага поля "Вада" ў беларускай паэзіі

Abstract

Лексема вада з'яўляецца адной з асноўных, што даволі часта ўжываюцца ў творах як народнай паэзіі, так і мастацкай літаратуры, фарміруючы вакол сябе разгалінаванае семантычнае поле. Актуальнасць даследавання абумоўлена неабходнасцю ўсебаковага вывучэння паэтычнай мовы як своеасаблівай лінгвакультурнай з'явы на ўсіх узроўнях яе структуры па выніках разгляду назваў аб'ектаў воднай прасторы ў межах семантычнага поля "Вада", сфарміраванага на базе паэтычных твораў беларускай літаратуры і фальклору. Даследаванне лексікі ў рамках полевага падыходу дазваляе выразней убачыць спецыфіку паэтычнай мовы ў плане яе сістэмнай арганізацыі і функцыянавання ў канкрэтных тэкстах, у прыватнасці - выявіць аснову фарміравання "воднай" лексікі ў мове сучаснай беларускай паэзіі, апісаць сістэмна-структурныя адносіны ў межах даследаваных мікрапалёў, раскрыць семантычны патэнцыял вылучаных лексем, вызначыць іх вобразна-выяўленчыя функцыі. Мэта працы - выявіць асаблівасці будовы і этнакультурную спецыфіку семантычнага поля "Вада" ў народных і літаратурных паэтычных творах на аснове як мага поўнага апісання яго кампанентаў. = The lexeme of water is one of the main ones, which is quite often used in works of both folk poetry and fiction, forming a branched semantic field around itself. The relevance of the study is determined by the need for a comprehensive study of the poetic language as a unique linguocultural phenomenon at all levels of its structure based on the study of the names of water space within the semantic field of water, formed on the basis of poetic works of Belarusian literature and folklore. The study of vocabulary within the field approach allows us to more clearly see the specifics of the poetic language from the point of view of its systemic organization and functioning in specific texts, in particular - to identify the basis for the formation of water vocabulary in the language of modern Belarusian poetry, describe the systemic and structural relations within the studied microfields, reveal the semantic potential of the identified lexemes, determine their figurative and expressive functions. The aim of the study is to identify the structural features and ethnocultural specificity of the semantic field of water in folk and literary poetic works based on the most complete description of its components.