Інтравертаваныя і экстравертаваныя метады эстэтычнага выхавання ў беларускай народнай педагогіцы: тэарэтычныя асновы вызначэння

Abstract

Артыкул прысвечаны вывучэнню тэарэтычных асноў вызначэння інтравертаваных і экстравертаваных метадаў эстэтычнага выхавання ў беларускай народнай педагогіцы. Аўтар разглядае сродкі і метады беларускай народнай педагогікі, што традыцыйна ўжываліся ў эстэтычным выхаванні. У арты-куле прадстаўлена аўтарская класіфікацыя інтравертаваных і экстравертаваных метадаў эстэтычнага выхавання ў беларускай народнай педагогіцы згодна з накіраванасцю на ўнутраны або знешні духоўны ці матэрыяльны свет. Сукупнасць метадаў рэалізуецца праз сям’ю, мясцовую суполку жыхароў, калектыў аднагодкаў і працэс самавыхавання. Адзначаецца, што мэта інтравертаваных метадаў – далучыць асобу да свету прыгажосці праз развіццѐ ўмення бачыць, адчуваць, успрымаць, разумець, ацэньваць, эстэтычна перажываць з’явы прыгажосці (іх адсутнасць). Спецыфічная рыса экстравертаваных метадаў – скіраванасць на фарміраванне ўменняў ствараць і захоўваць прыгажосць зносін, працы, творчасці, прыроды. = The article is devoted to studying of the theoretical foundations and definition of introversive and extraversive methods of aesthetic education in Belarusian folk pedagogy. The author examines means and methods of Belarusian folk pedagogy, that have been traditionally used in aesthetic education. The article presents the author’s classification of introversive and extraversive methods of aesthetic education in Belarusian folk pedagogy guided by the internal or external spiritual or material world. A combination of methods is employed through the family, local community, educators and peer-education process. It is noted that introversive methods pursue the purpose of linking a person to the world of beauty by developing the ability to see, feel, perceive, understand, evaluate and aesthetically experience the phenomenon of beauty (absence thereof). A specific feature of the extraversive methods resides in their focus on the formation of skills meant to help recognize and maintain the beauty of communication, work, creativity and nature.